Η λογοτεχνία του φανταστικού δεν είναι κάτι, που εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, υπήρχε από τους αρχαίους χρόνους. Πράγματι, οι ρίζες της ανήκουν στην πλούσια παράδοση της αρχαίας μυθολογίας, είτε ελληνικής, είτε ρωμαϊκής, είτε άλλων λαών, όπως οι Κέλτες, οι Κινέζοι, οι Αιγύπτιοι και πολλοί άλλοι. Από τότε μέχρι σήμερα έχει εξελιχθεί σε έναν πολύ εκτεταμένο λογοτεχνικό τομέα, που επεκτείνει τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας και του ασυνήθιστου. Η μακραίωνη παράδοση της λογοτεχνίας του φανταστικού αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας την ανθεκτικότητα της ανθρώπινης αγάπης στους φανταστικούς κόσμους, αλλά και την ικανότητα προσαρμογής του τομέα αυτού στα συνεχώς μεταβαλλόμενα πολιτισμικά και κοινωνικά πλαίσια.

Αρχαία μυθολογία και λαϊκή παράδοση

Αρχαία μυθολογία και λαϊκή παράδοση

Αυτές είναι οι ρίζες της λογοτεχνίας του φανταστικού. Από εκεί ξεκίνησαν όλα, δηλαδή από την αρχαία μυθολογία και τις προφορικές παραδόσεις. Ιστορίες για αρχαίους θεούς, υπεράνθρωπους ήρωες και μυθικά πλάσματα, στις παραδόσεις λαών, όπως οι Έλληνες, οι Σκανδιναβοί, οι Αιγύπτιοι και άλλοι.

Οι ανθρώπινες κοινωνίες εξερευνούσαν από τα αρχαία χρόνια τα όρια της φαντασίας τους, χρησιμοποιώντας ιστορίες, για να εξηγούν τα φυσικά φαινόμενα, να εξάγουν ηθικά συμπεράσματα και να δημιουργούν κοινές κοινωνικές αρχές.

Από τα αρχαία χρόνια, τον Όμηρο, τον Βιργίλιο, μέχρι τα λαϊκά ευρωπαϊκά παραμύθια των αδερφών Γκριμ, μυθικά πλάσματα και μαγικά στοιχεία μπλέκονται με τις περιπέτειες των ανθρώπων, δημιουργώντας κόσμους, που εφάπτονται στην πραγματικότητα, όμως τη μεταφέρουν σε άλλα επίπεδα και άλλους κόσμους.

Πατώντας σε αυτά, η λογοτεχνία του φανταστικού είχε άπλετο χώρο να αναπτυχθεί, να μεγαλώσει και να αγκαλιάσει όλο το ατελείωτο εύρος της ανθρώπινης φαντασίας, με το πέρασμα των αιώνων.

Η γέννηση του σύγχρονου φανταστικού

Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά, χωρίς, ωστόσο, να έχουν απομακρυνθεί πολύ από τις απαρχές τους. Στον 19ο και τον 20ο αιώνα, πολύ μεγάλοι συγγραφείς άφησαν το σημάδι τους στη λογοτεχνία του φανταστικού.

Κάποιοι από τους μεγαλύτερους και τις μεγαλύτερες συγγραφείς, που μπορεί κανείς να διαβάσει κατά τα τελευταία 150 χρόνια, είναι:

  • George MacDonald
  • Edgar Alan Poe
  • J.R.R Tolkien
  • Ursula Le Guin
  • C.S. Lewis
  • H.P. Lovecraft

Σήμερα, η λογοτεχνία του φανταστικού συνεχίζει να εξελίσσεται, επηρεάζοντας ακόμα και σύγχρονες μορφές ψυχαγωγίας, όπως τα διαδικτυακά καζίνο, τα οποία χρησιμοποιούν φανταστικά θέματα και αφηγηματικά στοιχεία για να δημιουργήσουν ελκυστικές εμπειρίες για τους παίκτες.

Φυσικά, υπάρχουν και πολλοί άλλοι, μέσα από το έργο των οποίων μπορεί κανείς να διαπιστώσει, πως η λογοτεχνία του φανταστικού σήμερα διαθέτει και η ίδια πολλά παρακλάδια. Ίσως το κυριότερο κοινό στοιχείο τους, όμως, είναι το ότι έχουν ξεπεράσει, πια, την απλή αφήγηση γεγονότων, και έχουν περάσει στην ενασχόληση με πολύ σημαντικά κοινωνικά, φιλοσοφικά και πολιτικά φαινόμενα, τα οποία απασχολούν τις κοινωνίες, στις οποίες ζουν. Η λογοτεχνία του φανταστικού, σήμερα, αποτελεί όχημα όχι μόνο για τη διαμόρφωση της φαντασίας του ανθρώπου, αλλά και για την ψυχική του ανάταση.

Μιχάλης Στεφανόπουλος
Μιχάλης Στεφανόπουλος Author at FantasyFest
Ευάγγελος Λάμπρου
Ευάγγελος Λάμπρου Editor at FantasyFest